5 nguyên nhân và cách khắc phục ngứa tai. Dùng khăn vỗ nhẹ cho khô tai sau khi tắm, hạn chế dùng tăm bông ngoáy tai, vệ sinh đúng cách giúp giảm ngứa. Ngứa tai xảy ra do nhiều nguyên nhân, đa số không đáng lo ngại nhưng cảm giác ngứa khiến bạn khó chịu, mất tập trung. 2. Bổ sung đủ nước cho cơ thể cũng là cách trị đau họng có đờm. Một cách trị đau họng có đờm đơn giản khác chính là cố gắng uống đủ nước, đặc biệt là nước ấm. Nước ấm giữ cho cổ họng vừa đủ ẩm vừa giúp đờm dễ long ra, giảm cảm giác đau. Bên cạnh Viện Tai mũi họng Hoa Kỳ (AAO) đã đưa ra bản hướng dẫn vệ sinh tai chính thức năm 2017, trong đó có nêu rõ, các loại ráy tai không gây hại hoặc gây nghẽn ống tai thì nên để mặc chúng. Chính vì vậy, chúng ta không cần phải tìm cách lấy chúng ra và tất nhiên càng không cần V2SB. LabNova chuyên cung cấp các bộ dụng cụ phục vụ việc lấy mẫu dịch tỵ hầu và dịch hầu họng tại nhà để phục vụ cho việc gửi mẫu đến phòng thí nghiệm để phân tích bằng kỹ thuật PCR hoặc test kháng nguyên. HƯỚNG DẪN LẤY MẪU DỊCH HẦU HỌNG COVID-19 A. Bộ dụng cụ lấy mẫu ◻ Tăm bông lấy mẫu hầu họng que hầu họng ◻ Ống môi trường NovaMedia VTM ◻ Thanh đè lưỡi B. LẤY MẪU 1. Rửa tay và đeo găng tay 2. Vệ sinh tay bằng cồn 70°C và lấy que hầu họng ra khỏi túi 3. Hơi ngửa đầu về phía sau 4. Dùng dụng cụ đè nhẹ nhàng lưỡi để thấy a-mi-đan 5. Đưa tăm bông vào vùng hầu họng, miết và xoay tròn nhẹ 3 đến 4 lần tại khu vực 2 bên vùng a-mi-đan và thành sau họng để lấy được dịch C. Đóng gói 1. Chuyển que tăm bông vào ống chứa 3ml môi trường NovaMedia VTM để bảo quản 2. Cắt bỏ hoặc bẻ cán tăm bông cho phù hợp với độ dài của ống chứa môi trường 3. Đóng nắp và xiết chặt. Ghi các thông tin liên quan đến mẫu bệnh phẩm trên nhãn dán có sẵn 4. Rửa tay và sát trùng tay 5. Mang mẫu đến trung tâm xét nghiệm hoặc nơi chỉ định lấy mẫu và làm theo hướng dẫn vận chuyển mẫu sau khi lấy một cách an toàn và chính xác DOWNLOAD TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG HDSD Lấy mẫu dịch hầu họng Covid-19 VIDEO HƯỚNG DẪN Video hướng dẫn lấy dịch tỵ hầu, dịch hầu họng cho xét nghiệm Covid-19 Đăng nhập Bài được viết bởi bác sĩ khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park Phương pháp xét nghiệm dịch ngoáy họng giúp phát hiện trực tiếp và nhanh liên cầu tiêu huyết beta nhóm A trong mẫu phết họng. 1. Bệnh nhân có triệu chứng gì thì làm xét nghiệm dịch ngoáy họng? Dịch ngoáy họng được bác sĩ chỉ định trước các bệnh nhân cần xác định có phải bị nhiễm trùng vùng hầu họng do vi khuẩn hay chứng của bệnh nhân đau họng, rát vùng hầu họng, nuốt đau...Khám thấy Họng đỏ, niêm mạc vùng hầu họng sưng đỏ phù nề, có thể có mủ, viêm amidan có mủ hay giả mạc, phù nề tiểu thiệt, lưỡi đỏ dâu tây, có hạch cổ đoán viêm hầu họng, viêm hiện người lành mang vi khuẩn S. aureus, N. meningitidis, S. pyogenes Nhóm A, C. diphtheriae. Người bệnh xuất hiện triệu chứng đau rat họng cần đến gặp bác sĩ 2. Xét nghiệm dịch ngoáy họng được thực hiện như thế nào? Bệnh phẩm tăm bông ngoáy họng, lấy mẫu ở khu vực có viêm sưng, hạch Amidan tránh đụng vào lưỡi, khẩu cái, niêm mạc má. Lấy mẫu trước khi sử dụng kháng sinh, ngay khi có chẩn chuyển Gửi ngay đến nơi xét nghiệm hay bỏ trong môi trường vận chuyển Amies/Stuart với mẫu nuôi cấy.Khảo sát trực tiếpNhuộm Gram Chỉ nhuộm Gram khi bác sĩ yêu cầu tìm vi khuẩn dạng Bạch hầu, xoắn khuẩn, nấm nhuộm Gram để tìm hình dạng các vi khuẩn khác như liên cầu, tụ cầu có trong dịch họng không có giá trị vì trong quệt họng của người không bệnh người bình thường cũng có thể Xanh Methylene kiềm khi bác sĩ yêu cầu tìm vi khuẩn bạch cấyĐích cần tìm là liên cầu nhóm A Phết họng được cấy trên hộp thạch máu cừu Blood Agar và đặt ở vùng có mầm cấy nhiều nhất vùng đường cấy thứ nhất 1 một đĩa Bacitracin và một đĩa Co-Trimoxazol Bactrim. Ủ hộp BA ở tủ ấm 35 độ C – 37 độ C có 5% CO2 trong 18 -48 giờ. Sau đó được định danh và thực hiện kháng sinh đồ. Thực hiện theo sơ đồ sau Tìm N. gonorrhoeae viêm họng do lậu cầu Cấy trên thạch Ủ hộp CATM thạch nâu Thayer Martin, ở tủ ấm 35 độ C - 37 độ C có 5% CO2 trong 18 - 48 tìm bạch hầu cấy vào hộp thạch loeffler ủ 35-370C 6-8 giờ, sau đó cấy lại lên trên thạch máu BA có Tellurite để chọn lọc hay có thể cấy trên BA có Tellurite ngay từ pháp miễn dịch họcMục đích tìm kháng nguyên đặc hiệu liên cầu tiêu huyết beta nhóm ACó nhiều phương pháp như ELISA, sắc ký miễn dịch, tụ latex. Phương pháp sắc ký miễn dịch hay tụ latex là thích hợp để thực hiện ngay tại nơi khám bệnh nhất. Có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, đều dễ dàng thực hiện tại các phòng TẮC THỰC HIỆN THỬ NGHIỆM 3. Ý nghĩa của xét nghiệm dịch ngoáy họng Phương pháp miễn dịch học thử nghiệm hóa miễn dịch sắc ký miễn dịch tụ Latex phát hiện trực tiếp và nhanh liên cầu tiêu huyết beta nhóm A trong mẫu phết họngĐây là thử nghiệm hóa miễn dịch phát hiện kháng nguyên Carbohydrate C của liên cầu tiêu huyết beta nhóm A trong hầu thử nghiệm có độ nhạy và độ đặc hiệu rất cao, không thua gì nuôi cấy, thực hiện rất dễ dàng tại các phòng mạch hay phòng khám và kết quả cũng rất nhanh chỉ trong vòng 10 phút. Chính vì vậy đây là thử nghiệm nên có tại các phòng khám vì viêm họng là một bệnh cảnh rất thường gặp và yêu cầu tìm liên cầu nhóm A cũng là một yêu cầu rất cần thiết để giúp chẩn đoán phân biệt với các tác nhân viêm họng khác, cũng giúp các bác sĩ điều trị chính xác ngay từ cấy Vi khuẩn thường gặp nhất trong viêm họng là Liên cầu tiêu huyết nhóm ATìm liên cầu nhóm A báo cáo chính xác loài vi sinh vật là vi khuẩn đích đã định danh cùng kết quả kháng sinh đồ Liên cầu nhóm A. Xác định nhóm A nếu nhạy cảm với Bacitracin, Kháng Co-Trimoxazol hay có thể định danh và kháng sinh đồ bằng máy tự động hoặc ngưng kết Group A. Xét nghiệm dịch ngoáy họng cần được thực hiện tại cơ sở y tế uy tín Nếu phân lập là các vi khuẩn N. meningitidis, Staphylococci S. aureus, S. epidermidis, S. pneumoniae, Haemophilus spp., Nấm men Candida spp.. Các vi khuẩn này đều là vi khuẩn thường trú vùng hầu họng. Chỉ trả kết quả khi có yêu cầu của bác sĩ tìm người lành mang trùng hoặc khi số lượng vi khuẩn chiếm đa số và khi có bác sĩ yêu cầu rõ ràng tìm các vi khuẩn nấm trả kết quả định danh và kháng sinh đồ nếu số lượng chiếm ưu thế hay bác sĩ có yêu N. gonorrhoeae viêm họng do lậu cầu trả kết quả định danh và kháng sinh tìm bạch hầu sau khi ủ 24-8 giờ, nếu có vi khuẩn mọc thì nhuộm Gram, nếu có hình dạng vi khuẩn bạch hầu thì định danh và làm thử nghiệm tìm độc tố để xác định vi khuẩn bạch hầu gây bệnh. Viêm amidan hốc mủ có nguy hiểm không? XEM THÊM Điều trị và phòng tránh viêm họng liên cầu ở trẻ Liên cầu khuẩn nhóm A Những điều cần biết Khả năng gây bệnh trên người của liên cầu khuẩn Dịch vụ từ Vinmec Bài viết liên quan Công dụng thuốc Vifortiam Thuốc Vifortiam được xếp vào nhóm thuốc kháng sinh, trị ký sinh trùng, kháng nấm. Vifortiam có thành phần chính là Cefotiam, được bào chế dưới dạng thuốc bột pha tiêm. Với phổ kháng khuẩn rộng, tác dụng trên nhiều ... Đọc thêm Công dụng thuốc Doxymark Thuốc Doxymark được chỉ định trong các tình trạng nhiễm khuẩn bao gồm viêm phổi, nhiễm khuẩn đường hô hấp, nhiễm khuẩn đường tiết niệu... Cùng tìm hiểu về công dụng và các lưu ý khi sử dụng thuốc Doxymark ... Đọc thêm Công dụng thuốc Taericon Thuốc Taericon là thuốc gì? Thuốc Taericon thuộc nhóm thuốc giảm đau, hạ sốt. Thuốc có thành phần chính là Cefaclor dưới dạng Cefaclor monohydrat hàm lượng 250mg,. Sau đây là thông tin về công dụng, liều dùng và lưu ... Đọc thêm Công dụng thuốc Cophacef Cophacef có hoạt chất chính là Cefaclor, một kháng sinh cephalosporin uống thế hệ 2 có tác dụng diệt vi khuẩn bằng cách ức chế tổng hợp thành tế bào vi khuẩn. Thuốc được chỉ định trong điều trị các ... Đọc thêm Công dụng thuốc Azoact Thuốc Azoact 100 có tác dụng gì? Thực chất thuốc Azoact 100 thuốc nhóm thuốc trị ký sinh trùng, chống nhiễm khuẩn, kháng virus,kháng nấm được chỉ định trong điều trị nhiễm khuẩn da, mô mềm, nhiễm khuẩn huyết. Việc ... Đọc thêm Với các loại que test nhanh Covid-19 bằng nước bọt hoặc dịch mũi họng, các bạn có thể tự test hoặc giúp nhau lấy dịch xét nghiệm một cách đơn giản, độ chính xác cao. Đến nay, Bộ Y tế đã có công văn cho phép các địa phương, đơn vị dùng kết quả que test nhanh kháng nguyên để xác định ca mắc Covid-19. Các bước tự test nhanh, các bạn có thể tự test hoặc giúp nhau lấy dịch xét nghiệm một cách đơn giản, độ chính xác cao. Hướng dẫn dùng que test nhanh Covid-19 tại nhà chính xác nhất 1. Trước khi lấy mẫu Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng test nhanh của nhà sản xuất. Người lấy mẫu thực hiện vệ sinh, sát khuẩn tay. 2. Chuẩn bị lấy mẫu Lấy khay thử ra khỏi túi đựng và sử dụng càng nhanh càng tốt trong vòng 1 giờ. Đặt khay thử trên bề mặt phẳng sạch nằm ngang. Lấy que ngoáy tỵ hầu ra khỏi túi và tiến hành thu thập mẫu xét nghiệm. 3. Lấy mẫu bệnh phẩm Nếu lấy mẫu bệnh phẩm không đúng cách sẽ cho kết quả không chính xác. Lấy mẫu dịch tỵ hầu đối với các bộ kit test yêu cầu lấy mẫu dịch tỵ hầu Tư thế ngồi lấy mẫu Ngồi yên, xì nhẹ dịch mũi vào khăn giấy, đầu nghiêng về phía sau một góc 70 độ. Đối với trẻ nhỏ Đặt ngồi trên đùi của cha/mẹ, lưng của trẻ đối diện với phía ngực cha/ mẹ. Cha/mẹ cần ôm trẻ giữ chặt cơ thể và tay trẻ. Yêu cầu cha/mẹ ngả đầu trẻ ra phía sau. - Cầm que lấy mẫu đưa nhẹ nhàng vào mũi, vừa đẩy vừa xoay giúp que lấy mẫu đi dễ dàng vào sâu 1 khoảng bằng ½ độ dài từ cánh mũi đến dái tai cùng phía. - Giữ que lấy mẫu tại chỗ lấy mẫu trong vòng 5 giây để đảm bảo dịch thấm tối đa. Từ từ xoay và rút que lấy mẫu ra và cho vào ống đã chứa sẵn đệm chiết mẫu. Các bước tự xét nghiệm tại nhà. Lấy mẫu dịch mũi đối với các bộ kit test yêu cầu lấy mẫu dịch mũi Tư thế người được lấy mẫu giống như lấy mẫu dịch tỵ hầu. - Cầm que lấy mẫu nhẹ nhàng đưa vào mũi sâu khoảng 2 cm, xoay que lấy mẫu vào thành mũi trong khoảng 3 giây. - Sau khi lấy xong 1 bên mũi thì dùng đúng que lấy mẫu này để lấy mẫu với bên mũi còn lại và thao tác như lỗ mũi thứ nhất. Nhẹ nhàng xoay và rút que mẫu ra rồi cho vào ống đã chứa sẵn đệm chiết mẫu. Lấy dịch bằng nước bọt Mở ống đựng đã được cấp sẵn, di chuyển lưỡi bên trong họng của bạn để giúp nước bọt tích tụ lại trong họng. Để miệng vào đầu mở của ống và nhổ toàn bộ nước bọt ứ trong miệng vào trong ống. Lập lại việc lăn cuộn lưỡi trong miệng, cho đến khi thu thập được tối thiểu 2 mL nước bọt vào ống đựng mẫu, khoảng phân nửa phần vạch ml, vạch sẵn trên ống. Lưu ý, trước khi lấy mẫu nước bọt xét nghiệm, người được lấy mẫu cần không uống hoặc ăn ít nhất một giờ, thả lỏng vùng má và xoa nhẹ nhàng trong 15-30 giây với ngón tay. Sau đó, mẫu nước bọt thu thập được hòa cùng dung dịch do nhà sản xuất cung cấp sẵn và cho vào khay thử, cho kết quả sau 15 phút. Cách thức này tương tự loại kit test dịch tỵ hầu. Test nhanh Covid-19 qua dịch nước bọt 4. Tách chiết mẫu - Nhúng đầu que lấy mẫu vào ống chiết. Xoay và miết đầu que vào thành và đáy ống 10 lần. - Để đầu que ngâm trong dung dịch 1 phút. Bóp 2 thành ống ép vào đầu que. Từ từ xoay que và ép đầu que khi rút để thu dịch càng nhiều càng tốt. Đậy chặt ống bằng nắp nhỏ giọt. - Lắc mạnh ống theo chiều ngang 10 lần để trộn đều mẫu. Tránh để dung dịch chạm tới đầu lọc trong nắp nhỏ giọt. Nhỏ 3 giọt mẫu chiết từ ống vào ô nhận mẫu S của khay thử và bắt đầu đếm thời gian. 5. Đọc kết quả Tùy theo hướng dẫn của từng loại sinh phẩm thời gian đọc kết quả khác nhau. Thông thường thời gian đọc kết quả từ 15-30 phút. Không được đọc kết trước hoặc sau thời gian quy định của hướng dẫn sinh phẩm. Kết quả Âm tính Chỉ xuất hiện vạch chứng C vạch đỏ. Kết quả Dương tính Xuất hiện cả vạch chứng C và vạch kết quả T. Kết quả Không có giá trị Cả vạch chứng C và vạch kết quả T không xuất hiện hoặc chỉ xuất hiện vạch kết quả T. Cần lưu ý, nếu vạch chứng C không xuất hiện có thể do thiếu mẫu hoặc khay thử bị hỏng. Lúc này, phải thực hiện lại test thử xét nghiệm hoặc liên hệ với cơ quan y tế để được tư vấn hỗ trợ. 6. Thu gom và xử lý vật liệu xét nghiệm đã sử dụng Tất cả các vật liệu xét nghiệm đã qua sử dụng được xem như là chất thải lây nhiễm, cần thu gom và xử lý đúng quy định. Không cho chung các vật liệu xét nghiệm đã qua sử dụng vào rác thải sinh hoạt thông thường. Để có kết quả chính xác khi tự test nhanh Covid-19 tại nhà cần lưu ý điều này Để có được kết quả chính xác, cũng như đảm bảo an toàn phòng chống dịch, người tự làm xét nghiệm test nhanh Covid- 19 tại nhà cần phải làm gì? Lấy mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm là kỹ thuật lấy một lượng máu, dịch tiết, chất thải hoặc tổ chức mô của bệnh nhân chuyển đến khoa xét nghiệm. Các kết quả xét nghiệm có ý nghĩa rất quan trọng trong chẩn đoán điều trị chăm sóc bệnh nhân. 1. Quy trình lấy mẫu bệnh phẩm xét Nguyên tắc lấy mẫu bệnh Lấy mẫu dịch ngoáy Lấy mẫu dịch tỵ Lấy mẫu dịch nội khí Lấy mẫu dịch ngoáy trực tràng và mẫu Lấy mẫu dịch não Lấy mẫu nước Lấy nốt phỏng, vảy trên da2. Quy trình bảo quản mẫu bệnh phẩm3. Lưu ý khi thực hiện xét Đảm bảo an toàn cho người lấy Đảm bảo an toàn cho người được lấy An toàn cho nhân viên y tế 1. Quy trình lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm Độ chính xác của kết quả xét nghiệm phụ thuộc nhiều vào quy trình lấy mẫu bệnh phẩm, bảo quản và vận chuyển bệnh phẩm. Do vậy cần lưu ý và tuân thủ cách lấy mẫu bệnh phẩm và quy trình xử lý bệnh phẩm xét nghiệm để có kết quả xét nghiệm chính xác nhất. Nguyên tắc lấy mẫu bệnh phẩm Việc lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm vô cùng quan trọng, quyết định tới chất lượng mẫu bệnh phẩm trong xét nghiệm giải phẫu bệnh và tế bào, ảnh hưởng rất nhiều tới kết quả chẩn đoán. Dù là mẫu tế bào, mẫu dịch hay mô thì khi thực hiện lấy mẫu bệnh phẩm cần đảm bảo các yếu tố Lấy trúng và lấy đủ. Lấy trúng Lấy bệnh phẩm ở đúng vùng tổn thương. Lấy đủ Lấy đủ thành phần, đủ số lượng mẫu bệnh phẩm cần thiết để chẩn đoán. Các mẫu bệnh phẩm thường được thu thập là mẫu máu, dịch mũi, dịch tỵ hầu, dịch hầu họng, dịch rửa mũi, súc họng, dịch phế quản, dịch phế nang, đờm, dịch não tủy, dịch nội khí quản, dịch phết trực tràng, phân, tinh dịch, nước tiểu, nước bọt, nốt phỏng, mảnh sinh thiết da. Lấy mẫu dịch ngoáy họng Bước 1 Yêu cầu người bệnh há miệng to .Bước 2 Dùng dụng cụ đè nhẹ nhàng lưỡi bệnh nhân .Bước 3 Đưa tăm bông vào vùng hầu họng, miết lấy dịch và tế bào vùng họng, xoay tròn nhẹ từ 3-4 lần để thấm nhiều dịch .Bước 4 Đặt que tăm bông đã thấm dịch ngấm trọn vẹn trong tuýp chứa 3 ml môi trường tự nhiên luân chuyển và đem đi dữ gìn và bảo vệ . Lấy mẫu dịch tỵ hầu Bước 1 Yêu cầu người bệnh ngồi yên, hơi ngửa mặt. Nếu là trẻ nhỏ thì cần có người lớn giữ . Bước 2 Người lấy mẫu bệnh phẩm nghiêng đầu bệnh nhân ra sau khoảng 70 độ, đỡ tay phía sau cổ bệnh nhân. Bước 3 Tay còn lại đưa tăm bông nhẹ nhàng vào mũi, vừa đẩy vừa xoay tăm bông đi nhẹ vào khoảng chừng 1 ⁄ 2 độ dài từ cánh mũi đến dái tai cùng phía. Giữ tăm bông tại vị trí lấy mẫu dịch trong vòng 5 giây để lấy đủ dịch thấm tối đa .Bước 4 Từ từ xoay và rút tăm bông ra. Đặt que tăm bông đã thấm dịch vào trong tuýp chứa 3 ml thiên nhiên và môi trường luân chuyển và đem đi dữ gìn và bảo vệ . Lấy mẫu dịch nội khí quản Bước 1 Chỉ vận dụng cho những bệnh nhân đang thở máy và đặt nội khí quản Bước 2 Dùng ống hút dịch đặt theo đường nội khí quản, và dùng bơm tiêm hút dịch nội khí quản theo đường ống đã đặt. Bước 3 Chuyển dịch nội khí quản vào tuýp nhựa chứa môi trường tự nhiên luân chuyển vi rút . Lấy mẫu dịch ngoáy trực tràng và mẫu phân Bước 1 Yêu cầu người bệnh nằm nghiêng 1 bên sang trái, gập đùi sát bụng . Bước 2 Thấm ướt tăm bông bằng nước muối vô trùng, luồn tăm bông qua khỏi cơ vòng hậu môn và xoay nhẹ nhàng. Bước 3 Rút tăm bông ra và kiểm tra để bảo vệ đầu tăm bông có dính phân. Nếu là phân sệt thì lấy khoảng chừng 4-5 g bằng đầu ngón tay cái , nếu là phân lỏng thì lấy khoảng chừng 5 ml bệnh phẩm .Bước 4 Đặt tăm bông vào tuýp chứa môi trường tự nhiên luân chuyển và dữ gìn và bảo vệ. Lưu ý nhớ bẻ phần trên tăm bông để không chạm vào tuýp và xoáy chặt nút Lấy mẫu dịch não tủy Riêng mẫu dịch não tủy phải cần nhân viên y tế có kinh nghiệm lâu năm lấy mẫu. Dịch não tủy sẽ được hứng trực tiếp vào các tuýp có nắp xoáy. Thường sẽ cần ít nhất 0,5 ml dịch não tủy trong một tuýp và thu thập ra làm 3 tuýp riêng biệt. Lấy mẫu nước tiểu Bước 1 Bệnh nhân được hướng dẫn cụ thể cách lấy mẫu nước tiểu. Người bệnh nên rửa qua cơ quan sinh dục ngoài bằng xà phòng, nước muối hoặc nước sạch trước khi lấy mẫu .Bước 2 Dùng lọ để lấy nước tiểu và chỉ lấy nước tiểu vài giây sau khi mở màn. Bệnh nhân đi tiểu trực tiếp vào lọ nhựa, tránh không chạm vào bên trong hoặc vành của lọ nhựa .Bước 3 Nhân viên y tế dán nhãn lọ đựng nước tiểu. Bảo đảm lọ đựng nước tiểu sẽ không bị rò rỉ . Lấy nốt phỏng, vảy trên da Đối với vảy da, nhân viên cấp dưới y tế lấy vảy da tại nơi tổn thương vết loét chuyển vào dung dịch Phosphate buffered saline PBS hoặc nước muối sinh lý .Đối với dịch tại nốt phỏng, nhân viên cấp dưới thực thi theo những bước Bước 1 Dùng bông thấm cồn lau sạch nhẹ nhàng vùng da quanh những nốt phỏng . Bước 2 Làm vỡ các nốt phỏng hoặc miết nhẹ đầu tăm bông, lấy mẫu bệnh phẩm vùng viền hoặc đáy của tổn thương. Bước 3 Đặt que tăm bông có bệnh phẩm vào môi trường tự nhiên luân chuyển, vặn chặt nắp và dữ gìn và bảo vệ . Sau khi lấy mẫu bệnh phẩm làm xét nghiệm, cần ghi rõ họ tên, tuổi, số giường, tên khoa vào ống đựng bệnh phẩm của người bệnh trước khi gửi đến phòng xét nghiệm. Sau đó nhân viên y tế ghi thông tin vào bệnh án bao gồm ngày, giờ thực hành kỹ thuật, tình trạng bệnh nhân trước, trong và sau khi thực hiện kỹ thuật, ký tên xác nhận. 2. Quy trình bảo quản mẫu bệnh phẩm Sau khi lấy mẫu bệnh phẩm, bệnh phẩm cần được bảo quản đúng quy trình bởi nếu bảo quản sai có thể gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Bệnh phẩm tế bào phết lam cần được để khô hoàn toàn trước khi vận chuyển, tránh sự ẩm mốc, bám bẩn vào lam kính, nhất là mặt lam có bệnh phẩm. Nên dùng hộp inox có rãnh để cố định 2 đầu lam kính, tránh rơi vỡ, va đập trong quá trình vận chuyển. Lam kính và lọ đựng bệnh phẩm cần dán đúng mã, ghi đầy đủ thông tin nhận biết để tránh nhầm lẫn. Bệnh phẩm dịch cần được đựng trong lọ chịu được va đập, có nắp đậy để tránh tràn đổ và mất bệnh phẩm. Không cần cố định bằng formol nếu được phết lam trong vòng 12h. Nếu bảo quản bệnh phẩm trong tủ lạnh 2 – 4 độ C thì để được trong vòng 72h. Nếu cần bảo quản thời gian dài có thể cố định bằng Ethanol 50% tỷ lệ 11 tùy theo thể tích. Bệnh phẩm là mẫu mô sinh thiết hoặc bệnh phẩm mổ cũng cần phải được cố định bằng formol ngay sau khi lấy. Formol giúp ngấm nhanh vào các tổ chức, tế bào, giúp bảo toàn hay chỉ làm thay đổi rất ít cấu trúc cơ bản của tổ chức và tế bào, chống lại sự tiêu hủy do men nội bào và chống được sự nhiễm trùng. 3. Lưu ý khi thực hiện xét nghiệm Việc thu thập lấy mẫu bệnh phẩm phải bảo đảm an toàn cho người lấy mẫu, người được lấy mẫu, nhân viên y tế và những người xung quanh. Trước khi tiến hành lấy mẫu cần chuẩn bị dụng cụ lấy mẫu phù hợp, xác nhận và điền đầy đủ thông tin bệnh nhân. Đảm bảo an toàn cho người lấy mẫu Lựa chọn và sử dụng trang thiết bị bảo hộ cá nhân phù hợp găng tay, khẩu trang, quần áo bảo hộ.. Rửa/sát khuẩn tay trước và sau khi lấy mẫu tiếp xúc với bệnh phẩm. Được đào tạo/ tập huấn kỹ năng lấy mẫu chuyên nghiệp, thành thục. Thực hiện đúng quy trình lấy mẫu bệnh phẩm theo quy định. Thu dọn và xử lý dụng cụ đúng quy định. Đảm bảo an toàn cho người được lấy mẫu Sử dụng dụng cụ lấy mẫu dùng 01 lần. Khử trùng dụng cụ trước khi lấy mẫu bệnh phẩm. Sát khuẩn trước dụng cụ bằng cồn. Lấy mẫu ở khu vực riêng biệt, riêng tư, đảm bảo sạch sẽ. An toàn cho nhân viên y tế Thực hiện đóng gói, dữ gìn và bảo vệ, luân chuyển mẫu bệnh phẩm tương thích . Lấy mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm là kỹ thuật lấy một lượng máu, dịch tiết, chất thải hoặc tổ chức mô của bệnh nhân chuyển đến khoa xét nghiệm. Các kết quả xét nghiệm có ý nghĩa rất quan trọng trong chẩn đoán điều trị chăm sóc bệnh nhân. 1. Quy trình lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm Độ chính xác của kết quả xét nghiệm phụ thuộc nhiều vào quy trình lấy mẫu bệnh phẩm, bảo quản và vận chuyển bệnh phẩm. Do vậy cần lưu ý và tuân thủ cách lấy mẫu bệnh phẩm và quy trình xử lý bệnh phẩm xét nghiệm để có kết quả xét nghiệm chính xác nhất. Nguyên tắc lấy mẫu bệnh phẩm Việc lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm vô cùng quan trọng, quyết định tới chất lượng mẫu bệnh phẩm trong xét nghiệm giải phẫu bệnh và tế bào, ảnh hưởng rất nhiều tới kết quả chẩn đoán. Dù là mẫu tế bào, mẫu dịch hay mô thì khi thực hiện lấy mẫu bệnh phẩm cần đảm bảo các yếu tố Lấy trúng và lấy đủ. Lấy trúng Lấy bệnh phẩm ở đúng vùng tổn thương. Lấy đủ Lấy đủ thành phần, đủ số lượng mẫu bệnh phẩm cần thiết để chẩn đoán. Các mẫu bệnh phẩm thường được thu thập là mẫu máu, dịch mũi, dịch tỵ hầu, dịch hầu họng, dịch rửa mũi, súc họng, dịch phế quản, dịch phế nang, đờm, dịch não tủy, dịch nội khí quản, dịch phết trực tràng, phân, tinh dịch, nước tiểu, nước bọt, nốt phỏng, mảnh sinh thiết da. Lấy mẫu dịch ngoáy họng Bước 1 Yêu cầu người bệnh há miệng to. Bước 2 Dùng dụng cụ đè nhẹ nhàng lưỡi bệnh nhân. Bước 3 Đưa tăm bông vào vùng hầu họng, miết lấy dịch và tế bào vùng họng, xoay tròn nhẹ từ 3-4 lần để thấm nhiều dịch. Bước 4 Đặt que tăm bông đã thấm dịch ngấm hoàn toàn trong tuýp chứa 3ml môi trường vận chuyển và đem đi bảo quản. Lấy mẫu dịch ngoáy họng làm xét nghiệm Lấy mẫu dịch tỵ hầu Bước 1 Yêu cầu người bệnh ngồi yên, hơi ngửa mặt. Nếu là trẻ nhỏ thì cần có người lớn giữ. Bước 2 Người lấy mẫu bệnh phẩm nghiêng đầu bệnh nhân ra sau khoảng 70 độ, đỡ tay phía sau cổ bệnh nhân. Bước 3 Tay còn lại đưa tăm bông nhẹ nhàng vào mũi, vừa đẩy vừa xoay tăm bông đi nhẹ vào khoảng 1⁄2 độ dài từ cánh mũi đến dái tai cùng phía. Giữ tăm bông tại vị trí lấy mẫu dịch trong vòng 5 giây để lấy đủ dịch thấm tối đa. Bước 4 Từ từ xoay và rút tăm bông ra. Đặt que tăm bông đã thấm dịch vào trong tuýp chứa 3ml môi trường vận chuyển và đem đi bảo quản. Lấy mẫu dịch nội khí quản Bước 1 Chỉ áp dụng cho những bệnh nhân đang thở máy và đặt nội khí quản Bước 2 Dùng ống hút dịch đặt theo đường nội khí quản, và dùng bơm tiêm hút dịch nội khí quản theo đường ống đã đặt. Bước 3 Chuyển dịch nội khí quản vào tuýp nhựa chứa môi trường vận chuyển vi rút. Lấy mẫu dịch ngoáy trực tràng và mẫu phân Bước 1 Yêu cầu người bệnh nằm nghiêng 1 bên sang trái, gập đùi sát bụng. Bước 2 Thấm ướt tăm bông bằng nước muối vô trùng, luồn tăm bông qua khỏi cơ vòng hậu môn và xoay nhẹ nhàng. Bước 3 Rút tăm bông ra và kiểm tra để bảo đảm đầu tăm bông có dính phân. Nếu là phân sệt thì lấy khoảng 4-5g bằng đầu ngón tay cái, nếu là phân lỏng thì lấy khoảng 5ml bệnh phẩm. Bước 4 Đặt tăm bông vào tuýp chứa môi trường vận chuyển và bảo quản. Lưu ý nhớ bẻ phần trên tăm bông để không chạm vào tuýp và xoáy chặt nút Lấy mẫu dịch não tủy Riêng mẫu dịch não tủy phải cần nhân viên y tế có kinh nghiệm lâu năm lấy mẫu. Dịch não tủy sẽ được hứng trực tiếp vào các tuýp có nắp xoáy. Thường sẽ cần ít nhất 0,5 ml dịch não tủy trong một tuýp và thu thập ra làm 3 tuýp riêng biệt. Công đoạn lấy mẫu dịch não tủy Lấy mẫu nước tiểu Bước 1 Bệnh nhân được hướng dẫn cụ thể cách lấy mẫu nước tiểu. Người bệnh nên rửa qua cơ quan sinh dục ngoài bằng xà phòng, nước muối hoặc nước sạch trước khi lấy mẫu. Bước 2 Dùng lọ để lấy nước tiểu và chỉ lấy nước tiểu vài giây sau khi bắt đầu. Bệnh nhân đi tiểu trực tiếp vào lọ nhựa, tránh không chạm vào bên trong hoặc vành của lọ nhựa. Bước 3 Nhân viên y tế dán nhãn lọ đựng nước tiểu. Bảo đảm lọ đựng nước tiểu sẽ không bị rò rỉ. Lấy nốt phỏng, vảy trên da Đối với vảy da, nhân viên y tế lấy vảy da tại nơi tổn thương vết loét chuyển vào dung dịch Phosphate buffered saline PBS hoặc nước muối sinh lý. Đối với dịch tại nốt phỏng, nhân viên thực hiện theo các bước Bước 1 Dùng bông thấm cồn lau sạch nhẹ nhàng vùng da quanh các nốt phỏng. Bước 2 Làm vỡ các nốt phỏng hoặc miết nhẹ đầu tăm bông, lấy mẫu bệnh phẩm vùng viền hoặc đáy của tổn thương. Bước 3 Đặt que tăm bông có bệnh phẩm vào môi trường vận chuyển, vặn chặt nắp và bảo quản. Sau khi lấy mẫu bệnh phẩm làm xét nghiệm, cần ghi rõ họ tên, tuổi, số giường, tên khoa vào ống đựng bệnh phẩm của người bệnh trước khi gửi đến phòng xét nghiệm. Sau đó nhân viên y tế ghi thông tin vào bệnh án bao gồm ngày, giờ thực hành kỹ thuật, tình trạng bệnh nhân trước, trong và sau khi thực hiện kỹ thuật, ký tên xác nhận. Hình ảnh vảy trên da 2. Quy trình bảo quản mẫu bệnh phẩm Sau khi lấy mẫu bệnh phẩm, bệnh phẩm cần được bảo quản đúng quy trình bởi nếu bảo quản sai có thể gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Bệnh phẩm tế bào phết lam cần được để khô hoàn toàn trước khi vận chuyển, tránh sự ẩm mốc, bám bẩn vào lam kính, nhất là mặt lam có bệnh phẩm. Nên dùng hộp inox có rãnh để cố định 2 đầu lam kính, tránh rơi vỡ, va đập trong quá trình vận chuyển. Lam kính và lọ đựng bệnh phẩm cần dán đúng mã, ghi đầy đủ thông tin nhận biết để tránh nhầm lẫn. Bệnh phẩm dịch cần được đựng trong lọ chịu được va đập, có nắp đậy để tránh tràn đổ và mất bệnh phẩm. Không cần cố định bằng formol nếu được phết lam trong vòng 12h. Nếu bảo quản bệnh phẩm trong tủ lạnh 2 - 4 độ C thì để được trong vòng 72h. Nếu cần bảo quản thời gian dài có thể cố định bằng Ethanol 50% tỷ lệ 11 tùy theo thể tích. Bệnh phẩm là mẫu mô sinh thiết hoặc bệnh phẩm mổ cũng cần phải được cố định bằng formol ngay sau khi lấy. Formol giúp ngấm nhanh vào các tổ chức, tế bào, giúp bảo toàn hay chỉ làm thay đổi rất ít cấu trúc cơ bản của tổ chức và tế bào, chống lại sự tiêu hủy do men nội bào và chống được sự nhiễm trùng. Bệnh phẩm được bảo quản theo quy trình 3. Lưu ý khi thực hiện xét nghiệm Việc thu thập lấy mẫu bệnh phẩm phải bảo đảm an toàn cho người lấy mẫu, người được lấy mẫu, nhân viên y tế và những người xung quanh. Trước khi tiến hành lấy mẫu cần chuẩn bị dụng cụ lấy mẫu phù hợp, xác nhận và điền đầy đủ thông tin bệnh nhân. Đảm bảo an toàn cho người lấy mẫu Lựa chọn và sử dụng trang thiết bị bảo hộ cá nhân phù hợp găng tay, khẩu trang, quần áo bảo hộ.. Rửa/sát khuẩn tay trước và sau khi lấy mẫu tiếp xúc với bệnh phẩm. Được đào tạo/ tập huấn kỹ năng lấy mẫu chuyên nghiệp, thành thục. Thực hiện đúng quy trình lấy mẫu bệnh phẩm theo quy định. Thu dọn và xử lý dụng cụ đúng quy định. Đảm bảo an toàn cho người được lấy mẫu Sử dụng dụng cụ lấy mẫu dùng 01 lần. Khử trùng dụng cụ trước khi lấy mẫu bệnh phẩm. Sát khuẩn trước dụng cụ bằng cồn. Lấy mẫu ở khu vực riêng biệt, riêng tư, đảm bảo sạch sẽ. An toàn cho nhân viên y tế Thực hiện đóng gói, bảo quản, vận chuyển mẫu bệnh phẩm phù hợp. An toàn cho những người xung quanh cộng đồng Thu gom và xử lý chất thải bệnh phẩm từ phòng xét nghiệm theo cách phù hợp. Khử nhiễm thích hợp. Xử lý sự cố tràn đổ nếu có đúng quy trình. Có nhiều yếu tố sẽ ảnh hưởng tới kết quả xét nghiệm thu được. Tuy nhiên, cách lấy mẫu, bảo quản và vận chuyển mẫu là 3 yếu tố quan trọng nhất quyết định chất lượng mẫu bệnh phẩm và ảnh hưởng chính tới kết quả chẩn đoán.

cách lấy dịch ngoáy họng